استان خوزستان

این مطلب توسط :سینا جهانی در تاریخ: یک شنبه 4 اسفند 1392 ساعت: 1:44 بعد از ظهر در سایت ارسال شده است.
تعداد بازديد : 1268 نظرات ()

اقتصاد و منابع طبیعی

در سال ۱۲۸۷ خورشیدی نخستین چاه نفت ایران و خاورمیانه، توسط گروهی بریتانیایی به سرپرستی ویلیام ناکس دارسی در شهر مسجد سلیمان در خوزستان حفر و نفت از آن استخراج شد. این چاه که به «چاه شماره یک» مشهور است، نخستین چاه نفت در جهان است که از آن در مقیاس صنعتی، نفت استخراج شده، و اولین گام در تاسیس صنعت نفت ایران و بوده‌است. چاه شماره یک هم‌اکنون بصورت موزه تحت مدیریت (NISOC) اداره می‌شود. استان خوزستان غنی‌ترین استان ایران در زمینهٔ منابع نفت و گاز است که در حال حاضر عمدهٔ درآمد کشور از راه صدور این دو محصول حاصل می‌شود.

اهواز، مرکز صنایع پخش نفت و گاز در خوزستان و تمامی مناطق نفتخیز در جنوب، غرب و شرق ایران است. پالایشگاه آبادان و و پتروشیمی ماهشهر از جمله صنایع وابسته به نفت در این استان هستند.

کارخانجات ذوب و فولادسازی و محصولات آهنی و فولادی و لوله‌سازی از جمله صنایعی هستند که تأثیر بسزایی در اقتصاد منطقه و استان دارند. از جملهٔ این مجموعه‌ها می‌توان به ، ، شرکت فولاد خوزستان، اشاره کرد.

گرمای بیش از حد و تمرکز صنایع بزرگ در استان خوزستان باعث شده است که این استان پس از استان تهران بزرگترین مصرف‌کنندهٔ انرژی در ایران باشد.^[۲۷]

نیروگاه‌های حرارتی و گازی استان عبارتند از رامین، زرگان، آبادان، خرمشهر و [۲۸]

تا چندی پیش قابلیت کشتی‌رانی تجاری در رود کارون تا بندری در شهر اهواز وجود داشت و بخشی از بار ترانزیت تجاری از این راه منتقل می‌شد. اما در پی عدم رسیدگی این کاربرد درحال حاضر منتفی است و کشتی‌رانی تجاری عملاً انجام نمی‌گیرد. بندرهای آبادان و خرمشهر (با دسترسی از رود بهمن‌شیر) و ماهشهر و بندر امام پیش از جنگ ایران و عراق از لحاظ تجاری اهمیت فراوانی داشتند و مجموعهٔ این بنادر با خط آهن خرمشهر-تهران، مسیر پر اهمیتی برای حمل و نقل تجاری بود، اما در طول جنگ ایران و عراق، آسیب فراوانی دیدند و عملاً مخروبه و متروکه شدند و امروز با روندی بسیار کُند، به کسری از وضعیت سابق خود نزدیک می‌شوند...!

آب فراوان رودهای کارون، کرخه و هندیجان (زهره)، جراحی، مارون، اروند و دز که اکثراً جزو پرآب ترین رودهای ایران هستند و ساختار جلگه‌ای استان خوزستان، قابلیت بالقوهٔ کشاورزی فراوانی در آن ایجاد کرده‌است. جدا از کشاورزی سنتی و نیمه مکانیزهٔ محصولات سنتی (مثل برنج، گندم، مرکبات و صیفی‌جات)، نیشکر هم به صورت صنعتی در قالب طرح توسعه نیشکر و صنایع جانبی استان خوزستان در ابعاد جغرافیایی وسیعی کاشته شده و مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.

از جمله صنایع جانبی قدیمی نیشکر در خوزستان، مجتمع کاغذسازی هفت‌تپهاست که از دیرباز با استفاده از ضایعات نیشکر به تولید کاغذ می‌پردازد.

شهرستان‌های خوزستان

استان خوزستان دارای ۲۴ شهرستان و ۵۴ شهر و ۵۲ بخش و ۱۱۲ دهستان و ۳۸۸۰ آبادی مسکونی و ۲۵۱۴ آبادی غیر مسکونی می‌باشد. نگاه کنید به: فهرست کامل شهرهای خوزستان.

**شهرستان‌های استان خوزستان**
نام‌شهرستان	جمعیت	زبان
شهرستان اهواز	۱٫۳۱۷٫۳۷۷	فارسی، عربی ، لری بختیاری
شهرستان آبادان	۲۷۵٫۱۲۶	فارسی در شهر، عربی در بیشتر روستاها
شهرستان خرمشهر	۱۵۵٫۲۲۴	عربی، فارسی
شهرستان آغاجاری	---	فارسی، لری
شهرستان دزفول	۴۲۰٫۰۰۰	فارسی
شهرستان امیدیه	۸۵٫۱۹۵	فارسی, عربی، لری
شهرستان اندیکا	---	لری بختیاری
شهرستان اندیمشک	۱۵۴٫۰۸۱	لری بختیاری
شهرستان ایذه	۱۹۳٫۵۱۰	لری بختیاری
شهرستان باغ‌ملک	۱۰۳٫۲۱۷	لری بختیاری
شهرستان باوی	---	عربی
شهرستان ماهشهر	۲۴۶٫۸۰۴	فارسی، عربی
شهرستان بهبهان	210000	گویش بهبهانی، فارسی، لری
شهرستان دشت آزادگان	۱۲۶٫۸۶۵	عربی
شهرستان رامشیر	۴۹٫۲۳۸	عربی ، فارسی
شهرستان رامهرمز	۱۲۰٫۱۹۴	لری
شهرستان شادگان	۱۳۸٫۲۲۶	عربی
شهرستان شوش	۱۸۹٫۷۹۳	فارسی، لری
شهرستان شوشتر	192361	فارسی
شهرستان گتوند	۵۸٫۳۱۱	لری بختیاری
شهرستان لالی	88895	لری بختیاری
شهرستان مسجدسلیمان	197226	لری بختیاری
شهرستان هفتگل	۲۳٫۶۳۳	لری بختیاری
شهرستان هندیجان	۳۵٫۹۳۲	فارسی
شهرستان هویزه	---	عربی

نظرسنجی سال ۱۳۸۹

طی پژوهشی که شرکت پژوهشگران خبره پارس به سفارش شورای فرهنگ عمومی در سال ۸۹ انجام داد و براساس یک بررسی میدانی و یک جامعه آماری از میان ساکنان ۲۸۸ شهر و حدود ۱۴۰۰ روستای سراسر کشور، درصد اقوامی که در این نظر سنجی نمونه گیری شد در استان خوزستان به قرار زیر بود: ۳۱٫۹ فارس (۲۷٫۸% مرد، ۳۶٫۷% زن)، ۳۰٫۲ لر (۳۲٫۴% مرد، ۲۸% زن)، ۲٫۵ ترک (۱٫۹% مرد، ۲٫۴% زن)، ۱ کرد (۰٫۸% مرد، ۱٫۱% زن)، ۳۳٫۶% عرب (۳۵٫۶% مرد، ۳۱٫۹% زن)، ۰٫۲ سایر و ۰٫۵ بدون‌جواب بودند.^[۲۹]

میراث فرهنگی و گردشگری استان خوزستان

نوشتار اصلی: فهرست آثار باستانی استان خوزستان

مشاهیر استان خوزستان

برای دیدن اهالی سرشناس این استان رده:اهالی استان خوزستان را ببینید.

خوزستان در جنگ ایران و عراق

این استان از ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ تا آخرین روز جنگ ایران و عراق همواره صحنه عملیاتهای مختلف ایران برای بازپس گیری مناطق اشغال شده توسط نیروهای ارتش عراق بود. در آغاز جنگ شهرهایی چون آبادان، سوسنگرد، بستان،دزفول، اندیمشک، خرمشهر، و اهواز که مرکز استان بود مرتبا هدف حملات موشکی و توپخانه ارتش عراق قرار داشتند.